چرا از لوله PVC استفاده می‌کنیم؟ زيرا دوام و استحكامت بالايي دارد و به راحتي نصب می‌شود. پس از پايان عمر مفيد توانايي تجزيه شدن را دارند و به نوع ديگر لوله به راحتي تبديل می‌شوند. اين محصول يكي از پرمصرف‌ترین لوله‌های پلاستيكي كاربردي در انتقال آب، فاضلاب و حتي سیم‌کشی‌های برق می‌باشد. در ايران به نام لوله پليكا شناخته می‌شود. براي هر يك از مدل‌های مختلف اين لوله پلاستيكي کاربردهای مهم و تأثیرگذار تعريف شده است. در اين مقاله سعي می‌کنیم تا توضيح كاملي در خصوص لوله PVC برايتان ارائه دهيم. با ما تا پايان مطب همراه باشيد.
دليل نام‌گذاری آن به نام پليكا به‌این‌علت می‌باشد كه شركت سازنده خود پليكا نام داشته است. به رنگ‌های طوسي، سياه و … ساخته می‌شوند. اين لوله PVC از جنس پلاستيك سخت و فشرده‌ای تشکیل‌شده است و بسته به نوع آن داراي ضخامت و انعطاف‌پذیری بسيار متفاوتي می‌باشد. بيشتر از نيمي از سازه‌های ساختماني از اين محصول استفاده می‌کنند. در سال‌های گذشته PVC به راحتي توانسته است جاي مصالحي مانند چوب و سيمان، سفال را بگيرد.
مواد تشکیل‌دهنده تركيبات لوله PVC
مواد تشکیل‌دهنده تركيبات لوله PVC از دو نوه ماده تشکیل‌شده است كه 43 درصد آن هيدروكربن و 57 درصد ديگر آن را كلر تشكيل داده است كه از پليمريزاسيون وينيل كلرايد تشکیل‌شده است. لوله PVC از طريق فرآيند بسيار پیچیده‌ای شيميايي كه توسط پليمرهاي خاص توليد می‌شود. حتي براي مدل‌ها و اتصالات آن از فرآیندهای ديگري استفاده می‌کنند. پلي وينيل كلريد يك ماده مصنوعي كه توسط پليمريزاسيون وينيل كلريد ساخته می‌شود. و خواص آن بستگي به مواد افزودني پلاستيسيته آن دارد. و سبب فرم‌های گوناگوني در عايق، شلنگ، كفش، لباس، لوله و … می‌شود.
تفاوت لوله PVC و لوله UPVC چيست؟
تفاوت لوله PVC و UPVC در نرم كننده می‌باشد. در لوله پی‌وی‌سی با افزودن نرم كننده ها، لوله نرم تر و انعطاف‌پذیرتر می‌شود. اين نوع لوله پلاستيكي رايج و بسيار سبكي می‌باشد كه بيشتر در ساخت‌وساز كاربرد فراواني دارد. اما اگر هیچ‌گونه مواد نرم کننده‌ای به آن اضافه نكنند لوله UPVC كه بسيار سفت و محكم می‌باشد توليد می‌شود. اين دو نوع محصول از لحاظ استحكام تفاوت دارند. براي خطوط زهكشي، سیستم‌های گردشي فاضلاب‌ها و همچنين سیستم‌های آبياري از لوله پی‌وی‌سی استفاده می‌کنند و جايگزين بسيار مناسبي نسبت به لوله‌های مسي و آلومينيومي می‌باشد. درحالی‌که از نوع UPVC براي انتقال آب كاربرد دارد به دليل اينكه مقاومت بالايي در فرسايش شيميايي دارد و دیواره‌های داخلي بسيار نرمي دارد كه به جريان راحت آب كمك فراواني می‌کند. چون جنس بسيار سخت، مقاومت بالايي در فشارهای عملياتي و دماها دارد بيشتر براي انتقال فاضلاب و لوله‌های زهكشي بيروني از آن استفاده می‌کنند.
نکته مهمي كه باید در رابطه با تفاوت های این دو لوله پرکاربرد به آن اشاره كرد كه از هیچ‌کدام از اين دو نوع لوله براي انتقال آب آشاميدني استفاده نمی‌کنند. دوام لوله PVC كمتر لوله UPVC می‌باشد. در هر حال هر دو نوع در مقابل انواع مواد شيميايي و نور خورشيد مقاوم می‌باشند. قيمت هر دو نوع ارزان و مقرون به‌صرفه می‌باشد به همين خاطر در محصولات متنوعي كاربرد فراواني دارند. هرچه قطر بيشتر داشته باشد قيمت گران‌تری دارد. می‌توان اين لوله PVC را بر اساس قطر و اندازه خريداري كرد. قيمت اين نوع محصولات به ميزان پودر مورد استفاده شده در آن بستگي دارد هرچه ميزان پودر بيشتر مقاومت و جنس بهتري دارد و از قيمت بالاتري برخوردار است. لوله‌های با ضخامت بيشتر بهتر می‌باشند.
نرم‌کننده‌هایی كه در لوله PVC به كار می‌روند ديابوتيل، بنزيل بوتيل و DEHP می‌باشند. اگر سيم يا كابل هايي كه با اين نوع محصول پوشانده شده باشند موقع آتش سوري بخار سمي را به نام HCL توليد می‌کنند. و مشكلاتي را براي محيط به وجود می‌آورد. در صورتي كه لوله UPVC قابليت بازيافت شدن را دارد و می‌تواند به راحتي به محصولات ديگري تبديل شود.
مزاياي استفاده از لوله PVC
- مقاومت شيميايي بالا
- مقاومت بالا در خوردگي
- مقاومت بالا در شكستگي و انعطاف‌پذیری بالايي دارند
- استحكام كششي بلندمدت
- نسبت استحكام به وزن بالا، وزن سبك
- اتصالات آب بند
- مقاومت در برابر سايش و خراش
- استحكام در مقابل ضربه
- مقدار زبري در قسمت پايين لوله
- سبب كيفيت آب می‌شود
- قيمت مناسب و مقرون به‌صرفه ي آن
- كيفيت لوله
- مقاومت بالا در مقابل نور خورشيد
انتخاب مناسب لوله PVC
براي انتخاب مناسب لوله PVC بايد به چند نکته مهم توجه كرد.
- لوله ها بايد داراي استاندارد باشد پس بهتر است قبل از خريد لوله حتماً گواهینامه استاندارد معتبر شركت را مشاهده نماييد كه با نوشته‌های روي لوله تطابق داشته باشد. دقت كنيد علامت استاندارد تقلبي نباشد.
- محصولات با استاندارد 9119 كه روي لوله حک‌شده باشد براي فاضلاب ساختمان كاربرد دارند (لوله 110 با ضخامت 3.2 میلی‌متر با استاندارد 9119 شناخته شده است). استاندارد 12142 براي ناودان ها يا هواكش كاربرد دارند (لوله 110 با ضخامت 2 میلی‌متر معرفي شده است).
طول عمر لوله PVC چقدر می‌باشد؟
طول عمر لوله PVC بين 50 تا 70 سال متغیر می‌باشد. درحالی‌که برخي تولیدکنندگان 100 سال را تخمين می‌زنند. به هر حال نور خورشيد لوله را ضعیف‌تر می‌کند آن را ترد و شكننده می‌کند حتي طول عمر آن را هم پايين می‌آورد. با افزودن موادي به نام تيتانيوم اين مشكل تا حدودي رفع می‌شود. چون بیش‌ترین كاربرد آن‌ها در قسمت‌های زیرزمین می‌باشد نور خورشيد در اين مواقع تأثيري روي آن نمی‌گذارد. بر طبق توصیه تولیدکنندگان بهتر است كه اين محصولات را در محيط هاي بيرون كه در معرض نور خورشيد قرار دارند با رنگ‌های روشن و سازگار با پلاستيك براي محافظت پوشيده شوند.
