رعایت اصول نورپردازی، انتخاب صحیح تجهیزات روشنایی متناسب با موقعیتهای کاری متفاوت، چگونگی نصب منبع نوری، نحوه نوردهی، نور سنجی، تنظیم شدت روشنایی، بهرهمندی از انواع لامپها و مواردی از این قبیل مستلزم یک برنامهریزی دقیق و منسجمی است که باعث به وجود آمدن روشنایی هدفمند میشود. هدف از نورپردازی در بسیاری از اماکن تجاری، جذب مشتری و فروش کالا و محصولاتی است که به متقاضیان عرضه میشود. به مراتب هدف از نورپردازی در اماکن مسکونی ایجاد فضایی دلنشین، گرم و صمیمی است که برای انجام کارهای متفرقه از جمله تماشای تلویزیون، مطالعه، دورهمیهای دوستانه و نظایر اینها مناسب باشد. از سوی دیگر هدف از نورپردازی در محیطهای اداری، ایجاد فضایی رسمی و مساعد برای انجام امور اداری و کاری است. در نتیجه بایستی پیش از آنکه درصدد تهیه تجهیزات روشنایی برآییم، بایستی هدف خود را از نحوه نورپردازی مشخص کنیم. با دارا بودن طرح نورپردازی از پیش تعیین شده می توان به راحتی لوازم روشنایی متناسب با هر محیط را تهیه و تدارک دید. با این مقدمه کوتاه به شرح مختصری درباره ویژگیهای نورپردازی هدفمند و استاندارد میپردازیم؛
همانطور که از قبل به آن اشاره شد، منظور از نورپردازی هدفمند، رعایت اصول استاندارد نورپردازی و تهیه منابع نوری است که بتوان از طریق لوازم روشنایی، محیطی ایدهآل و مساعدی را برای افراد به وجود آورد. یک نورپردازی استاندارد و هدفمند بایستی به گونهای باشد که با موقعیت کاری و شرایط محیط سازگار و هماهنگ باشد. بهرهمندی از طیفهای نوری مختلف با توجه به شرایط محیط اعم از مسکونی، اداری، تجاری تاثیر بسزایی در حالات و رفتار افراد، ساکنین و مراجعین خواهد داشت
یک) خلق ایدههای خلاقانه نورپردازی
دو) ارزیابی سایز اتاق، شرایط کاربردی محیط، دکوراسیون و مواردی از این نظر
سه) برنامهریزی و طراحی برای محل نصب منابع نوری، نوع پرتوهای نوری و مانند اینها
چهار) ارزیابی میزان بودجه
پنج) تهیه تجهیزات روشنایی متناسب با میزان بودجه و طراحی نورپردازی
شش) نورسنجی تمامی بخشها و کنترل منابع نوری
هفت) در صورت لزم مشاوره با کارشناسان و طراحان دکوراسیون داخلی
پاسخ به این سوال تا حد بسیاری بستگی به آن دارد که میزان توقع شما از منابع نوری در چه اندازه ای است. به مراتب برخی از لوازم روشنایی عمر کوتاهی داشته و نمیتوان از پرتوهای نوری آن در تمامی روز بهرهمند شد. بدین ترتیب بایستی لامپهای مصرف شده، در فواصل کوتاه زمانی تعویض شوند. اما اگر چنانچه تمایل به برخورداری از لوازم روشنایی هستید که بتوانید در تمامی روز از آن بهرهمند شوید و یا آنها را روشن بگذارید، پیشنهاد میشود که از تجهیزات روشنایی با کیفیت و با طول عمر ماندگار استفاده نمایید. علاوه بر آن اگر چنانچه درصدد پرداخت هزینههای کم هستید، بهتر آن است که از وسایل روشنایی کم مصرف که در واقع مصرف انرژی پایین تری را شامل میشوند، بهرهمند شوید. بخورداری از لامپهای ال ای دی جهت تامین نور عمومی از جمله مناسبترین گزینهها به شمار میرود. لامپهای ال ای دی به دلیل عمر بالا، مصرف انرژی کم ، سطح کیفیت بالا، تولید حرارت کم و نوردهی منسجم مورد استقبال بسیاری از طراحان و دکوراتورها قرار گرفته است. میزان شدت روشنایی لامپها و لوازم روشنایی از دیگر موارد حائز اهمیتی است که بایستی برای ایجاد یک نورپردازی هدفمند به آن توجه کنید
ایده های نورپردازی انواع مختلفی را در بر می گیرد. علاوه بر نورهای اصلی میتوان از نورهای فرعی و تزیینی مانند چراغ های توکار، نورهای مخفی، نورهای خطی، پرتو نوری آباژورها، چراغ های ریلی، چراغهای آویز دیواری و سایر لوازم روشنایی بهرهمند شد. اگر چنانچه در صدد بزرگتر جلوه دادن فضای داخلی هستید، میتوانید منابع نوری را به گونه ای نصب کنید که پرتوهای نوریاز سمت بالا به پایین بتابد. در نتیجه نوردهی به سمت بالا سبب بزرگتر جلوه دادن اتاق شده و نوردهی به سمت پایین نیز اتاق را روشن مینماید. از دیگر روشهای نورپردازی میتوان به نوردهی از طرفین منابع نوری اشاره کرد. معمولا نورهای تزیینی شامل این دسته هستند که به آنها نورهای فرعی نیز گفته میشود. در واقع این نوع از نورپردازی به شکل متمرکز بوده وتنها بخشهای مشخصی از اتاق را روشن می کند. نورپردازی با بهره گیری از نورهای مخفی، شکل دیگری از نورپردازی است. معمولا برای ایجاد نور مخفی از لامپ های ال ای دی کمک گرفته میشود. نور مخفی همیشه و در هر مکانی خوش میدرخشد و باعث گرم و صمیمی جلوه دادن محیط میشود. از دیگر انواع نورپردازی، استفاده از تجهیزات روشنایی است که درخشندگی بسیاری در محیط ایجاد میکند. این درخشندگی محیط معمولا با استفاده از لوسترهای متنوعی که در بازار عرضه میشود، به راحتی امکانپذیر است
بهرهمندی از پرتوهای نوری پراکنده
بهرهمندی از پرتوهای نوری متمرکز و تاکیدی
بهرهمندی از نورهای تزیینی مانند نورهای مخفی، نورهای خطی
بهر مندی از تجهیزات روشنایی مدرن
بهرهمندی از شیوههای مختلف نورپردازی نظیر تابش نور از بالا به پایین
بهرهمندی از لوازم روشنایی که باعث درخشش بیشتر محیط میشود
بهرهمندی از طیفهای نوری مناسب
طیفهای نوری گرم و سرد هر یک تاثیر به خصوصی در نوع نورپردازی محیط دارد. معمولا از طیفهای نوری سفید و زرد رنگ برای روشنایی روز استفاده شده و از طیفهای نوری مانند آبی، بنفش و یا قرمز در شب و یا در برگزاری مهمانیها استفاده میشود. البته استفاده از طیف های نوری قاعده خاصی نداشته و تا حد بسیاری به سلیقه اشخاص برمیگردد. تنوع نوردهی در محیط به راحتی با انواع لامپهای هالوژنی و چراغ های توکار و یا نورهای مخفی به راحتی امکان پذیر است. آنچه که در استفاده از طیفهای نوری گرم و سرد حائز اهمیت است، احساس خوشایندی و مطلوبی است که افراد از محیط تاثیر میگیرند. اما در یک ارزیابی کلی از نورهای طبیعی سفید و زرد رنگ به مراتب در محیطهای اداری، شرکتها، کلینیکها، اماکن مسکونی و تجاری استفاده شده و از نورهای سرد بیشتر برای تامین نورهای تزیینی و تنوع در نوع نورپردازی بهره گرفته میشود. هر یک از طیفهای نوری از نظر روانشناسی تاثیر خاصی بر حالات و روحیه افراد میگذارد، به طوریکه نور قرمز بسیار نورر مهیج و گرمی است اما طیف نوری بنفش و یا آبی سبب آرامش خاطر افراد میشود