نقش محصولات روشنایی در نورپردازی اماکن عمومی

اماکن عمومی نظیر هتل‌ها، رستوران‌ها، بیمارستان‌ها، مراکز درمانی، مراکز خدماتی، اداره‌ها، سازمان‌ها، سالن‌های همایش، سالن‌های کنفرانس، سالن‌های فرهنگی و اجتماعی و مواردی از این قبیل از جمله اماکن پر تردد هستند که به دلیل رفت و آمدهای بسیار بایستی از نورپردازی مناسبی برخوردار باشند. به مراتب دیده شده که در بسیاری از مراکز به خصوص مراکز اداری و درمانی، محیط‌ها فاقد نورپردازی مناسب و بهینه می‌باشند. در نتیجه مشاوره با کارشناس طراحی داخلی و طراحی روشنایی از جمله موارد حائز اهمیت برای انتخاب محصولات روشنایی صحیح و ایجاد نورپردازی مناسب است. نور و روشنایی از جمله عناصر مهم در طراحی داخلی به شمار می‌روند. به عبارتی هدف از ایجاد روشنایی مانند گذشته، دیگر تنها تامین نور مصنوعی نیست، بلکه ترکیب طیف‌های نوری بهینه و استفاده از لوازم روشنایی کاربردی می‌تواند تغییرات موثری در اماکن مختلف ایجاد نماید. در ادامه به شرح بیشتری درباره لوازم روشنایی، خرید محصولات روشنایی، تجهیزات روشنایی و لوازم روشنایی جانبی می‌پردازیم؛

ویژگی نورپردازی اماکن عمومی

نور و روشنایی در اینگونه اماکن بایستی پراکنده و موضعی باشد. به این معنا که منابع نوری اصلی بایستی قابلیت انتشار نور را به صورت پراکنده داشته باشند تا بتوانند نور عمومی محیط را به خوبی پوشش دهند. علاوه بر آن استفاده از محصولات روشنایی و چراغ های روشنایی برای ایجاد نورهای فرعی و تزیینی نیز از دیگر عناصری است که بایستی در طراحی روشنایی اماکن عمومی به کار برده شود. از دیگر ویژگی های نورپردازی در اینگونه اماکن می توان به اجتناب از خیرگی و درخشندگی بیش از اندازه، بهره مندی از سیستم های کنترل روشنایی، بهره مندی از تجهیزات روشنایی هوشمند، انتشار نورهای تلطیف کننده و جذاب از طریق چراغ های روشنایی تعبیه شده، تنظیم شدت روشنایی محیط، استفاده از محصولات روشنایی کاربردی و مواردی از این قبیل اشاره کرد.

مشخصه‌های محصولات روشنایی کاربردی در اماکن عمومی

ماهیت نور و روشنایی در اماکن عمومی مانند هتل‌ها، رستوران‌ها، سالن‌های همایش، تالارهای پذیرایی، اماکن تجاری، اماکن تفریحی، اماکن اداری، مراکز خدماتی و یا اجتماعی بایستی به گونه‌ای باشد که نه تنها از نظر فنی و مهندسی مدرن و نوین باشد، بلکه سبب جذابیت فضای مورد نظر شود. ایجاد نورپردازی هدفمند با استفاده از تجهیزات روشنایی پیشرفته از دیگر امتیازاتی است که صنعت روشنایی در اختیار متقاضیان قرار داده است تا بتوانند با برنامه‌ریزی به طراحی روشنایی محیط داخلی و همچنین ایجاد روشنایی در فضاهای بیرونی بپردازند. از سوی دیگر آنچه که نوع نورپردازی محیط را مشخص می‌کند، نوع سیم کشی، برق کشی و معماری داخلی است. معماری داخلی محیط بایستی به گونه‌ای باشد تا فضاهای مناسبی برای تعبیه چراغ‌های روشنایی و انواع نورپردازی های فانتزی را فراهم کند. در نتیجه چگونگی سیم‌کشی با نوع معماری داخلی ارتباط مستقیم دارد. گفتنی است که به هر میزان که از محصولات روشنایی و لوازم برقی ساختمانی با کیفیت استفاده شود، به همان اندازه نیز می‌توان از یک نوردهی مطلوب در محیط برخوردار شد. علاوه بر آن بهره مندی از لوازم روشنایی با طول عمر مفید، مصرف انرژی پایین، ضریب بهره‌وری بالا، قدرت نوردهی مطلوب از دیگر مشخصه‌های نورپردازی استاندارد در اماکن عمومی است. به مراتب استفاده از محصولات روشنایی با کیفیت سبب می شود تا نیاز به تعمیر و یا تعویض چراغ‌های روشنایی و یا لوازم روشنایی جانبی کاهش یابد.

تفاوت نورپردازی اماکن عمومی- اداری با مراکز تجاری و تفریحی

آنچه که در نوع نورپردازی اینگونه اماکن حائز اهمیت است، سبک و استایل نوردهی است. دومین پارامتر قابل توجه آن است که به دلیل انجام امور متفرقه اداری در اینگونه اماکن نورپردازی بایستی با دقت و حساسیت بیشتری انجام شود. اما نورپردازی در اماکن تجاری و تفریحی تنها به هدف جذب مخاطب و بالا بردن سطح روحیه افراد صورت می‌پذیرد. در نتیجه استفاده از محصولات روشنایی لوکس و تجملاتی در اماکن تجاری و تفریحی به وفور مشاهده می‌شود، اما نورپردازی در اماکن اداری و خدماتی اغلب ساده و یکنواخت بوده و از استفاده محصولات روشنایی تجملاتی اجتناب می‌کند. منابع نوری قابل استفاده در اماکن اداری نظیر بانک ها، سازمان‌ها، کلینیک‌های درمانی و اماکن این چنینی به صورت هدفمند انتخاب و تهیه می‌شود. منظور از نورپردازی در اینگونه اماکن افزایش سطح تمرکز، دقت، انرژی و بهره‌وری در انجام امورات اداری توسط افرادی است که به طور روزانه و در طی یک ساعت مشخص به آن محیط ورود پیدا کرده و یا خارج می‌شوند، می‌باشد.

نوردهی در اماکن اداری- بانک‌ها، شرکت‌ها، بیمارستان‌ها، کلینیک‌های خدماتی

استفاده از چراغ‌های ریلی، لامپ‌های روشنایی فلورسنت، لامپ‌های روشنایی کم مصرف، لامپ‌های روشنایی مهتابی، چراغ های خطی، پنل‌های نوری، نورپردازی عمومی، نورپردازی مرکزی و یا موضعی از جمله رایج‌ترین انواع نوردهی در اینگونه اماکن است. ناگفته نماند که بهره‌مندی از طیف نوری سفید در محیط‌های اداری از دیگر ویژگی‌های سبک نورپردازی محسوب می‌شود که دقت نظر افراد را در انجام امور اداری افزایش می‌دهد. ناگفته نماند که ایجاد نورهای موضعی و تاکیدی برای روشنایی میزهای مطالعه و دفترهای کاری نیز حائز اهمیت است. معمولا برای ایجاد نورهای تاکیدی و موضعی می‌توان از چراغ‌های روشنایی که به طور مستقیم در بخش بالایی میزهای کار تعبیه می‌شود، بهره‌مند شد. به طور کلی ایجاد روشنایی مطلوب و نورپردازی استاندارد با استفاده از محصولات روشنایی با کیفیت از جمله موارد ضروری در طراحی روشنایی محسوب می‌شود.

نکات قابل توجه برای نورپردازی در اماکن عمومی عبارتند از؛

• توجه به طیف نوری

معمولا در اماکن اداری، آموزشی و خدماتی از طیف نوری سفید و در مراکز خرید، مراکز تفریحی و با فرهنگی از ترکیب طیف نوری سفید مهتابی و زرد خورشیدی بهره گرفته می‌شود.

• توجه به نوع طراحی معماری داخلی

نوع طراحی معماری و چگونگی سیم‌کشی و برق کشی از جمله موارد حائز اهمیتی است که چگونگی سبک و استایل نورپردازی را در محیط مشخص کرده و علاوه بر آن محل قرارگیری چراغ‌های روشنایی را نیز از پیش تعیین کرده است. بدین ترتیب وقتی محل دقیق چراغ های توکار و یا پلن‌های نوری از پیش مشخص شده است، بایستی از محصولات روشنایی و سازگار با طراحی معماری ایجاد شده استفاده نمود.

• بهره مندی از لوازم روشنایی با کیفیت

کیفیت، جنس، کشور سازنده، برند، مدل، شکل ظاهری لوازم روشنایی، میزان مصرف انرژی، ضریب بهره وری، طول عمر، قابلیت تعمیر و تعویض از جمله پارامترهای اصلی برای تهیه تجهیزات روشنایی محیط است.

• توجه به میزان شدت روشنایی مورد نیاز

بررسی میزان شدت روشنایی مورد نیاز بستگی به فاکتورهایی مانند اندازه اتاق، محل قرارگیری پنجره‌ها و استفاده از نور طبیعی در روز، تعداد لامپ‌های روشنایی مورد نیاز و مواردی از این قبیل دارد. توصیه می‌شود تا حد امکان از سیستم‌های کنترل هوشمند روشنایی و لامپ‌های دیمر برای تنظیم و کنترل شدت روشنایی و درخشندگی نور محیط استفاده شود. بدین ترتیب با توجه به نوع نیاز می‌توان شدت نور لامپ‌ها را به راحتی کاهش و یا افزایش داد.