بررسی محیط برای خرید و تهیه تجهیزات روشنایی مناسب از جمله نکات حائز اهمیتی است که بایستی به آن توجه شود. اندازه محیط، تجهیزات مورد نیاز، تعداد چراغهای روشنایی، لامپهای روشنایی، میزان شدت روشنایی و درخشندگی محیط و سایر موارد این چنینی در نوع نورپردازی و انتخاب لوازم برقی ساختمان نقش بسزایی دارد. علاوه بر آن پارامترهایی نظیر مصرف انرژی، هزینه اجرا و نصب تجهیزات روشنایی، نوع نورپردازی از دیگر جنبههای با اهمیتی هستند که بایستی مورد ارزیابی قرار گرفته شود. هدف از اجرای نورپردازی، برآورده ساختن روشنایی مورد نیاز مناسب با نوع کاربرد محیط است. برای مثال نوع اجرای نورپردازی در یک محیط اداری کاملا با نورپردازی در اماکن مسکونی متفاوت بوده و از لوازم روشنایی متفاوتی استفاده میشود. گفتنی است که طراحی روشنایی داخل ساختمانها با توجه به نوع معماری، توسط طراحان روشنایی ارائه و اجرا میشود. در ادامه به شرح مختصری درباره نکات جامع مرتبط با لوازم روشنایی و لوازم برقی ساختمانی میپردازیم؛
نکات قابل توجه برای روشنایی یک مجموعه
شناخت میزان روشنایی محیط
نیازهای روشنایی یک مجموعه با توجه به بررسی های از پیش تعیین شده بایستی در نقاط مختلف آن اجرا شود. این بدین معناست که به عنوان مثال بدانیم در کدام بخشها به نور بیشتر و یا نور کمتر نیاز است. به عبارتی شناخت میزان شدت روشنایی و درخشندگی محیط را بسنجیم و سپس برای تهیه تجهیزات روشنایی، لامپهای روشنایی و یا سایر لوازم برقی ساختمانی اقدام نماییم.
بررسی نحوه استفاده از لامپهای روشنایی
با توجه به طیف بسامد نوری لامپها و چراغ های روشنایی در بخش های مختلف محیط، میتوان از یک نورپردازی استاندارد بهرهمند شد. اینکه بدانیم از چه نوع لامپهای روشنایی و یا چه میزان شدت نوری استفاده کنیم، بر اساس کاربرد محیط و ساعتهای متمادی از شبانه روز که فرد در برابر نور لامپهای روشنایی قرار میگیرد، تعیین میشود. به مراتب بایستی محصولات روشنایی را برگزید که باعث آزار و ناراحتیهای چشمی نشده و علاوه بر آن با توجه به انتشار نور کافی، تولید گرما نکرده و ضرری برای انسان نداشته باشد.
بررسی دوره زمانی جهت استفاده از منابع نوری مختلف
به مراتب اماکنی که از نور طبیعی روز به مقدار کافی برخوردار هستند، در ساعاتی از روز نیازی به روشنایی بیشتر پیدا نمیکنند. به عبارتی با حداکثر استفاده از نور طبیعی روز میتوان هزینههای برق را به مقدار قابل توجهی کاهش داد. بدین ترتیب مدیریت در خصوص مصرف انرژی و شناخت سیستمهای روشنایی لازم و ضروری است.
بررسی نور منعکس شده بر بخشهای مختلفی از مکان نظیر سقف و دیوارها
سنجش انعکاس نور در محیط و بر سطحهایی مانند سقف، دیوار و یا کف از دیگر موارد قابل توجه در هنر نورپردازی و روشنایی داخلی است. در واقع اگر چنانچه به صورت دقیقتری نگاهی به نورپردازی داشته باشیم، بایستی ضرایب انعکاس نور را نیز مورد بررسی قرار دهیم. بدین ترتیب درصد ضرایب انعکاس نور، تعیین کننده ضریب بهره سیستم روشنایی در محیط خواهد بود
بخشبندی محیط بر اساس مقدار شدت روشنایی مورد نیاز
از آنجایی که محیط شامل بخشهای گوناگونی از جمله اتاق کار، اتاق مطالعه، راهروها، لابی و مانند این هاست، بایستی بر اساس مقدار شدت روشنایی مورد نیاز دستهبندی شوند تا بدین ترتیب انتخاب محصولات روشنایی، لوازم روشنایی، چراغهای روشنایی و لوازم برقی مورد نیاز برای بخش های مختلف به راحتی صورت پذیرد
لوازم برقی ساختمانی در اماکن اداری، مسکونی، تجاری، خدماتی، ورزشی
- کلید برق
- پریز برق
- جعبه تقسیم
- سرپیچها
- چراغهای روشنایی
- تابلو برق
- سیستمهای هوشمند روشنای
در ادامه به شرح مختصری درباره ویژگیها و مشخصههای هر یک از قطعات فوق میپردازیم؛
لوازم برقی ساختمانی- کلید برق
کلید برق به عنوان یکی از قطعات اصلی در روشنایی داخلی نقش پر اهمیتی دارد. کلید برق در انواع مختلف اعم از کلید یک پل، کلید دو پل و کلید تبدیل تولید و عرضه میشود. منظور از کلید یک پل، ایجاد یک مسیر جریان برق برای قطع و وصل روشنایی است و منظور از کلید دو پل، قابلیت قطع و وصل دو دسته لامپ میباشد. همچنین از کلید تعویض معمولا در راهروها و یا سالنهای بزرگ بهره گرفته میشود. قابل ذکر است که ارتفاع کلید برق نسبت به سطح زمین بایستی در حدود ۱۱۰ الی ۱۲۵ سانتی متر باشد.
لوازم برقی ساختمانی- پریزهای برق
از دیگر لوازم برقی ساختمانی و لوازم روشنایی میتوان به پریزهای برق اشاره کرد. پریزهای برق واسطه هایی برای ایجاد جریان الکتریکی برق هستند. از جمله نکاتی که برای نصب پریزهای بایستی رعایت کرد میتوان به موارد زیر اشاره کرد که عبارتند از؛
- نصب پریزهای بایستی در ارتفاع استاندارد نسبت به سطح زمین نصب شوند، این فاصله استاندارد حدود ۳۵ سانتی متر می باشد.
- پریزهای یک اتاق و یا یک محیط مشخص فقط بایستی از یک مدار مشخص تغذیه کنند. در صورت استفاده از دو منبع تغذیه و یا دو مدار مختلف، بایستی فاصله دو پریز از یکدیگر پنج متر باشد.
- پریزهای نصب شده در حمام، آشپزخانه و یا سرویس بهداشتی بایستی دور از شیر آب باشد.
لوازم برقی ساختمانی- جعبه تقسیم
از دیگر محصولات روشنایی، جعبه تقسیم است. جعبه تقسیم واسطهای برای ایجاد اتصال لولهها به یکدیگر و همچنین جهت دریافت انشعاب از سیمها مورد استفاده قرار میگیرد.
لوازم برقی ساختمانی- سیستمهای هوشمند روشنایی
سیستمهای هوشمند روشنایی نظیر دیمرها به عنوان پرطرفدارترین محصولات روشنایی شناخته شدهاند که مورد توجه اغلب طراحان روشنایی داخلی قرار گرفته است. علاوه بر آن، اینگونه سیستمهای هوشمند مزیتهایی را اعم از کاهش مصرف انرژی برق، کاهش هزینههای ناشی از برق، تنظیم نور و روشنایی فضای داخلی و فضای بیرونی به دلخواه را نیز به همراه دارد.
لوازم برقی ساختمانی- تابلوهای برق
تابلوهای برق در ساختمانها و یا مجموعههای مسکونی، اداری، تجاری و غیره از سه نوع تشکیل شدهاند؛
تابلوی تقسیم واحد- جعبه فیوز
از تابلوی تقسیم واحد معمولا در ساختمان ها و مجموعه های مسکونی و یا اداری استفاده میشود به طوری که برای هر واحد از این تابلو بهره گرفته می شود.
تابلوی عمومی- مشاعات
این تابلو مربوط به برق عمومی ساختمان میشود که تمامی مالکان به آن دسترسی دارند. منظور از مشاعات محیطهای عمومی ساختمان مانند راهروها، لابی، حیاط، پارکینگ و مانند اینها است.
تابلوی اصلی- کنتور
تابلوی کنتور در قسمت ورودیه ساختمانها نصب میشود و روشنایی تمامی فضاها و محیطهای مشترک را تامین میکند.
