سالنهای همایش، تئاتر، سینما و سالنهای کنفرانس از جمله اماکن عمومی هستند که نورپردازی خاص و ویژهای را شامل میشوند. انتخاب محصولات روشنایی در نورپردازی اینگونه سالنها که بایستی مناسب با صحنه نمایش و یا سخنرانی باشد از جمله عوامل مهمی است که بایستی به آن توجه شود. علاوه بر انتخاب نوع تجهیزات روشنایی، طراحی خلاقانه نورپردازی، انتخاب منابع نوری، میزان روشنایی صحنه، طیف نوری و سایر عوامل بسیار حائز اهمیت است. معمولا فضای سالنها به گونهای است که اختیارات قابل توجهی در دسترس طراحان و دکوراتورها قرار میدهد که بتوانند از انواع مختلف تجهیزات روشنایی برای نوردهی به صحنه، جایگاه سخنرانی و قسمتهای مختلف تالار بهره ببرند. در این بخش به شرح مختصری درباره چگونگی نورپردازی در سالنهای همایش، ویژگی محصولات روشنایی و سایر مشخصههای مرتبط با آن میپردازیم:
ویژگیهای تجهیزات روشنایی در سالنهای همایش
همانطور که میدانید، تجهیزات روشنایی به کار رفته در اینگونه اماکن بایستی به گونهای باشد که نه تنها تمامی فضا از روشنایی کافی و مطلوب برخوردار باشد، بلکه در بخشهایی از سالن به خصوص در جایگاه سخنرانی و یا صحنه، سیستم نوری تخصصی لازم و کافی تعبیه شده باشد. بدین ترتیب در اینگونه فضاها دو نوع پرتو نوری حائز اهمیت است، یکی روشنایی عمومی و دیگری روشنایی تخصصی. روشنایی عمومی بدین معنا که کلیت فضا با تجهیزات روشنایی ویژه مزین و نورانی شود. این نوع روشنایی اغلب برای بخش های کلی سالن، راهروها، جایگاه حضار، لابی و مانند اینها به کار میرود. سیستمهای تعبیه شده نوری معمولا بر سقف، دیوارها به صورت نورهای مخفی استفاده میشود. علاوه بر روشنایی عمومی، روشنایی تخصصی نیز در سالنها مورد استفاده قرار میگیرد. روشنایی تخصصی نیز بایستی با سیستمهای روشنایی متمرکز که بیانگر جلوههای نوری خاص از صحنه هستند، طراحی شوند که مستلزم یک طراحی نورپردازی از پیش تعیین شده است، بدین ترتیب میتوان از پروژکتورها، لامپهای رنگی تنظیم کننده، نورافکنها و سایر تجهیزات روشنایی مدرن و پیشرفته بهره برد
مشخصههای نورپردازی سالنهای همایش عبارتند از:
- بهرهمندی از روشنایی های همه جانبه، نورهای عمومی و نورهای تخصصی
- بهرهمندی از تجهیزات روشنایی تنظیم کننده، کاهش و یا افزایش نور در هنگام سخنرانی، نمایش و یا سایر اجراها
- تامین نور در راهروها، راه پلهها، جایگاه حضار، جایگاه سخنران و سایر بخشها
- بهرهمندی از انواع محصولات روشنایی مورد نیاز مانند نورافکنها، پروژکتورها و سایر منابع روشنایی
- بهرهمندی از یک طرح خلاقانه نورپردازی با توجه به اندازه سالن، تعداد منابع نوری مورد نیاز، میزان روشنایی، افکتهای نوری، نحوه تابش نور و مواردی از این قبیل
- بهرهمندی از سیستمهای نوری کنترل شونده
- بهرهمندی از تجهیزات روشنایی مناسب با کاربرد سالن، نوع مراسمات و اجرای برنامههای گوناگون
- بهرهمندی از طیف نورهای رنگی قابل تنظیم در صورت نیاز
اهمیت استفاده از محصولات روشنایی در سالنهای همایش
همانطور که گفته شد، تجهیزات روشنایی از جمله پارامترهای اصلی برای روشنایی و زیباسازی فضای سالن میباشد. از آنجایی که سالنهای همایش محلی برای دعوت از بزرگان، هنرمندان، اندیشمندان و سایر افراد فرهیخته به همراه جمعی از تماشاگران است، سالن بایستی دارای یک نوع نورپردازی خاص، مجلل و نورانی باشد. قابل ذکر است که به دلیل نوع بهره برداری در شرایط مختلف از سالن، میبایست از منابع نوری استفاده شود که با مراسمات و تشریفات گوناگون سازگار و هماهنگ باشد. بدین ترتیب علاوه بر نورهای پراکنده از نورپردازیهای تخصصی نیز بهره گرفته میشود. نورهای قابل استفاده در سالنها شامل نورهای مخفی، نورهای دیواری، نورهای سقفی، پروژکتور، نورهای تزیینی و مانند اینها میباشد که سایه روشنهای متنوعی را در فضا ایجاد میکند. از جمله مواردی که برای نورپردازی و استفاده از محصولات روشنایی در سالنهای بزرگ حائز اهمیت است، میتوان به محل تعبیه منابع نوری مختلف، تنظیم شدت روشنایی، چیدمان نورهای سقفی و دیواری، محاسبات نورپردازی، نصب افکتهای نوری و مواردی از این قبیل اشاره کرد. علاوه بر آن پس از نورپردازی و ارائه نورهای ضروری، بایستی کارشناسان و طراحان میزان روشنایی و نوردهی را در تمامی بخشهای سالن مورد سنجش قرار دهند. بدین ترتیب میتوان سالنی با یک نورپردازی استاندارد و ویژه فراهم کرد که همگان بتوانند به راحتی برای مراسمهای مختلف در آن حضور پیدا کنند. بایستی مجدد در اینجا خاطرنشان کنیم که نوع نور پردازی بایستی مناسب با هر برنامهای انجام شود و این بدین معناست که اگر چنانچه محور برنامه بر روی گفتگوی سخنران متمرکز است و یا قرار بر این است که از اسلایدهای نمایشی استفاده شود، بایستی از تنظیمات نوری متفاوت و مناسب استفاده شود و این مورد بر عهده نورپردازان، کارشناسان و طراحان میباشد که از چه نوع تجهیزات روشنایی در سالن استفاده نمایند
نکات قابل توجه در چگونگی نورپردازی سالنهای همایش عبارتند از؛
- انتخاب تجهیزات روشنایی بایستی مناسب با نوع فضای سالن انجام شود
- نصب تجهیزات روشنایی بایستی به گونهای باشد که هیچ نور اضافی و یا رفلکس در داخل لنز دوربینهای فیلمبرداری حاضر در سالن ایجاد نکند
- پیشنهاد میشود در میان منابع نوری از نورهای تنظیم کننده که میتوان به راحتی شدت روشنایی آن را کاهش و یا افزایش داد، استفاده کرد
- تا حد امکان بایستی از محصولات روشنایی باکیفیت و با طول عمر طولانی در داخل سالنها بهرهمند شد که علاوه بر جنبه کاربردی، بر زیباسازی فضا نیز بیافزاید
- پرتوهای نوری بایستی به گونهای باشد که صحنه، سخنران و تماشاگران به وضوح دیده شوند و علاوه بر آن در صورت لزوم هنگام نمایش و یا سخنرانی بر صحنه شدت برخی از نورها کاهش یابد و از نور افکنهای متمرکز برای جلوه بیشتر صحنه استفاده شود که با نورهای قابل تنظیم به راحتی امکانپذیر است
- توجه به طراحی نورپردازی، پرتوهای نوری و بهرهمندی از سیستمهای روشنایی مطلوب بایستی در اولویت طراحان قرار بگیرد
- تنظیمات نوری خاص و مناسب با هر برنامه توسط طراحان
در پایان بایستی به این نکته اشاره کنیم که نورپردازی، تنظیم میزان روشنایی صحنه، جایگاه تماشاگران، جایگاه سخنران، روشنایی راهروها، راه پلهها، لابی و تمام بخشها بایستی با دقت نظر بسیار و با یک برنامهریزی از پیش تعیین شده انجام شود که بتوان از یک نوع نورپردازی خاص و استاندارد بهرهمند شد